کشور ایران با حجم بالای میراث طبیعی و گستردگی زیاد در حوزه میراث طبیعی هنوز اثر ثبت شده‌ای در فهرست یونسکو ندارد، این در حالی است که ثبت اثر در فهرست جهانی از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت است، افزایش جاذبه‌های جهانی هر کشور موجب رونق توریست شده و باعث می‌شود اثر از حمایت‌های جهانی برخوردار شود، از طرفی اهمیت آن در حوزه جهانی منجر به نگهداری بیشتر و بهتر و توجه به اثر ثبت شده می‌شود و از سوی دیگر عواقبی که تخریب یک اثر ثبت شده به همراه دارد قابل قیاس با اثر ثبت نشده نیست.

اگر اثری تاریخی یا فرهنگی مانند کتیبه سمیرم مورد آسیب قرار گیرد، بهانه‌هایی نظیر صعب‌العبور بودن اثر و یا کمبود نیروها برای حفاظت از آن به جهت اینکه در فهرست آثار ثبت شده نیست قضیه را فیصله می‌بخشد و پس از مدتی نیز همه چیز به دست فراموشی سپرده می‌شود، اما ثبت اثر ملی با درجه اهمیت بیشتری روبروست و مسائل حاشیه‌ای بیشتری نیز در بر دارد، در سطح بالاتر اگر اثر در فهرست جهانی ثبت شده باشد به مراتب مسائل امنیتی خاص خود را می‌طلبد.

پرونده تکمیل شده «کویر لوت» برای بررسی و ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده که قرار است اواخر مهر ماه برای بررسی صلاحیت اثر به جهت ثبت جهانی هیات تشخیص بررسی‌های لازم را به عمل آورند و در صورت تایید برای سال ۲۰۱۶ به ثبت جهانی درآید.

اولین اثر میراث طبیعی ایران که ثبت ملی شده است، کوه دماوند است که در تیر ماه ۱۳۸۷ ثبت شد و از آن تاریخ به بعد سازمان میراث فرهنگی اقدام به ثبت میراث طبیعی کرده و تا به حال حدود ۲۶۰ اثر از جاذبه‌های طبیعی در فهرست ملی به ثبت رسیده است که فهرست آن‌ها به قرار زیر است:

ردیف / نام اثر / استان/ تاریخ ثبت

۱ کوه دماوند مازندران ۱۳۸۷/۰۴/۱۳

۲ چشمه معدنی سورت مازندران ۱۳۸۷/۰۴/۱۶

۳ سرو کهنسال ابر کوه(ابر قو) یزد ۱۳۸۷/۰۴/۱۶

۴ درخت سرو کهنسال مهرگان خراسان شمالی ۱۳۸۷/۰۸/۲۵

۵ پنج درخت چنار پیر کمر بسته همدان ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۶ درخت چنار کهنسال مسجد باغوار همدان ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۷ محدوده سرچشمه هرات یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۸ کوه ارنان یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۹ درخت سرو کهنسال منگاباد یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۰ درخت چنار کهنسال کرخنگان یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۱ درخت چنار کهنسال تنگ چنار یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۲ محدوده کوهریگ یزد ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۳ چشمه معدنی سودکلا مازندران ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۴ غارهای آهکی سوکلا مازندران ۱۳۸۷/۱۰/۰۲

۱۵ پارک ملی گلستان گلستان ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۱۶ جنگلهای سری یک شصت کلاته گلستان ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۱۷ جنگلهای حوزه ۴۶ کجور نوشهر مازندران ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۱۸ جنگلهای ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ تنکابن مازندران ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۱۹ جنگلهای حوزه ۱۴ قلعه رودخان و حوزه ۱۵ ماسوله گیلان ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۲۰ جنگلهای حوزه یک آستارا چای گیلان ۱۳۸۷/۱۰/۰۳

۲۱ آبشار گنجنامه همدان ۱۳۸۷/۱۰/۱۵

۲۲ درخت توت کهنسال روستای امزاجرد همدان ۱۳۸۷/۱۰/۱۵

۲۳ غار علیصدر همدان ۱۳۸۷/۱۰/۱۵

۲۴ درخت توت کهنسال امامزاده محسن(کوه) همدان ۱۳۸۷/۱۰/۱۵

۲۵ درخت توت کهنسال امامزاده حسین همدان ۱۳۸۷/۱۰/۱۵

۲۶ هرباریوم وزارت جهاد کشاورزی(ایران) تهران ۱۳۸۷/۱۱/۲۷

۲۷ درخت چنار کهنسال روستای کتلی خراسان شمالی ۱۳۸۷/۱۱/۲۷

۲۸ درخت چنار کهنسال روستای اسفجیر خراسان شمالی ۱۳۸۷/۱۱/۲۷

۲۹ درخت چنار کهنسال روستای چناران خراسان شمالی ۱۳۸۷/۱۱/۲۷

۳۰ درخت چنار کهنسال روستای مهنان خراسان شمالی ۱۳۸۷/۱۱/۲۷

۳۱ سراب گیان همدان ۱۳۸۷/۱۲/۲۶

۳۲ سراب گاماسیاب همدان ۱۳۸۷/۱۲/۲۶

۳۳ غار گاماسیاب همدان ۱۳۸۷/۱۲/۲۶

۳۴ تالاب پیر سلمان همدان ۱۳۸۷/۱۲/۲۶

۳۵ درخت چنار کهنسال چنار ناز یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۳۶ آبگیر فصلی قدیر اژده ها یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۳۷ غار خانه خدا یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۳۸ درخت بنه کهنسال روستای چنار ناز یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۳۹ درخت پده کهنسال روستای هارونی یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۰ درخت سرو کهنسال روستای چم یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۱ غار بهار یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۲ درخت بنه کهنسال بداف یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۳ درخت گردوی کهنسال اسپاخو خراسان شمالی ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۴ چشمه مهنان خراسان شمالی ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۵ چشمه آبگرم ایوب خراسان شمالی ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۴۶ آبشار نوژیان لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۴۷ درخت بنه کهنسال شهنشاه۲ لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۴۸ آبشار بیشه لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۴۹ درخت زربین کهنسال شهنشاه لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۰ درخت توت کهنسال شهنشاه لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۱ درخت بنه کهنسال شهنشاه۱ لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۲ درخت کهنسال دارتی لرستان ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۳ درخت چنار کهنسال طاق بستان كرمانشاه ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۴ غار قوری قلعه كرمانشاه ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۵ سراب نیلوفر كرمانشاه ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۶ سراب جابری(جاوری) كرمانشاه ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۷ سراب روانسر كرمانشاه ۱۳۸۷/۱۲/۲۷

۵۸ سراب قوری قلعه كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۵۹ سراب یاوری كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۰ میراث طبیعی – تاریخی خلیج فارس بوشهر ۱۳۸۸/۰۲/۱۰

۶۱ سراب کبوتر لانه كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۲ تالاب هشیلان كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۳ سراب دربند كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۴ چشمه بل كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۵ منطقه حفاظت شده بیستون كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۶ سراب بیستون كرمانشاه ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۷ درخت گردوی کهنسال ترخین آباد همدان ۱۳۸۸/۰۵/۰۳

۶۸ درخت چنار کهنسال اسلامیه یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۶۹ درخت سرو کهنسال دو قلوی مبارکه یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۷۰ درخت سرو کهنسال روستای حسینی یزد ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۷۱ دریاچه ولشت مازندران ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۲ تالاب لفانه۱ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۳ درخت چنار کهنسال قلعه نصیر ۱ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۴ تالاب تکانه لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۵ آبشار سرکانه (هفت چشمه) لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۶ درخت چنار کهنسال احد آباد۱ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۷ درخت چنار کهنسال احمد آباد۲ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۸ درخت چنار کهنسال احمد آباد ۳ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۷۹ درخت چنار کهنسال قلعه نصیر ۲ لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۸۰ درخت بلوط کهنسال احمد آباد لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۸۱ سراب باز کل لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۸۲ هفت چشمه لرستان ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۸۳ درختان سرو کهنسال کبوتر خانه خراسان شمالی ۱۳۸۸/۰۷/۱۵

۸۴ چشمه دیمه چهارمحال و بختیاری ۱۳۸۸/۰۸/۲۵

۸۵ منطقه حفاظت شده حرا هرمزگان ۱۳۸۸/۰۸/۲۶

۸۶ درخت چنار کهنسال امام زاده حسین البرز ۱۳۸۸/۱۲/۱۵

۸۷ درخت ارس کهنسال شهرستانک البرز ۱۳۸۸/۱۲/۱۵

۸۸ گنبد نمکی دشتی خورموج بوشهر ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۸۹ دریاچه اوان قزوین ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۰ غار آویشو گیلان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۱ آبشار سمیرم اصفهان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۲ دریاچه دو قلوی سیاه گاو ایلام ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۳ درخت کهنسال صنوبر نظر علی خراسان شمالی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۴ درخت کهنسال ارس سرانی خراسان شمالی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۵ درخت چنار کهنسال چنار سوخته خراسان شمالی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۶ درخت کهنسال ارس آرچه خراسان شمالی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۷ درخت کهنسال چنار شوقان خراسان شمالی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۸ غار پراو كرمانشاه ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۹۹ سراب نجیوران كرمانشاه ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۰ کوه سهیل كرمانشاه ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۱ دریاچه خضر نبی مازندران ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۲ دریاچه زریوار كردستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۳ کوه آبیدر كردستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۴ درخت کهنسال سرو بهلگرد خراسان جنوبی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۵ درختان کهنسال زیتون های فسون خراسان جنوبی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۶ درخت کهنسال چنار مزار سلطان تیمور خراسان جنوبی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۷ درخت کهنسال چنار رزگ خراسان جنوبی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۸ درخت کهنسال جنار دوشنگان خراسان جنوبی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۰۹ چشمه وقت و ساعت چهارمحال و بختیاری ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۰ گل فشان تنگ کنارک سیستان وبلوچستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۱ کوهستان الوند همدان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۲ تالاب آق گل همدان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۳ کوه شاهو كرمانشاه ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۴ جنگل ابر سمنان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۵ ذخیره گاه جنگلی کاشتر كردستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۶ ذخیره گاه جنگلی ابوالمومن كردستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۷ رودخانه کارون چهارمحال وبختیاری ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۸ رودخانه زاینده رود چهارمحال و بختیاری ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۱۹ جنگلهای حرا گواتر سیستان وبلوچستان ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۲۰ منظر طبیعی – فرهنگی کوهستان سبلان اردبیل ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۲۱ اثر طبیعی – تاریخی منطقه فسیلی مراغه آذربایجان شرقی ۱۳۸۹/۱۱/۲۰

۱۲۲ درخت چنار کهنسال پراپر آذر شهر آذربایجان شرقی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۳ درخت چنار کهنسال روستای ارسی آذربایجان شرقی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۴ درخت چنار کهنسال خامنه آذربایجان شرقی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۵ درخت چنار کهنسال اسکو آذربایجان شرقی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۶ درخت چنار کهنسال روستای زاویه آذربایجان شرقی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۷ درخت چنار کهنسال زرآباد قزوین ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۸ منظر طبیعی بلور مازندران ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۲۹ رویشگاه درختان سرو کهنسال بانسرو ایلام ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۰ درخت ارس کهنسال دیباج سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۱ درخت گردوی کهنسال کمان رستم سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۲ درخت کهنسال چنار سوخته صح سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۳ درخت چنار کهنسال امام زاده یحیی شهمیرزاد سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۴ درخت چنار کهنسال دو قلوی چاشم سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۵ غار افتر سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۶ درخت گردوی کهنسال تویه سمنان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۷ آبشار فدامی فارس ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۸ درخت چنار کهنسال تیرونجان فارس ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۳۹ رویشگاه درختان سرو کهنسال رستاق فارس ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۰ درخت کهنسال چنار برفدان فارس ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۱ درخت سرو کهنسال راز خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۲ درخت چنار کهنسال شیرین دره خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۳ درخت چنار کهنسال اسلام آباد خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۴ درختان چنار کهنسال کلاته جان خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۵ درخت سرو تبری کهنسال روستای اسفیدان خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۶ درخت ارس کهنسال عزیز آرچه تفتازان خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۷ رویشگاه درختان ارس کهنسال قره نوده خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۸ درخت ارس کهنسال اسطخری خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۴۹ درخت چنار کهنسال روستای زرده كرمانشاه ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۰ آبشار پیران كرمانشاه ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۱ درخت بلوط کهنسال بیان دره كردستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۲ درخت زبان گنجشک کهنسال پیر محمد كردستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۳ درخت سرو کهنسال فورگ خراسان جنوبی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۴ درخت سرو کهنسال روستای گسک خراسان جنوبی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۵ درخت بنه کهنسال روستای رچ خراسان جنوبی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۶ مجموعه درختان کهنسال بنه قدمگاه بلنجیر خراسان جنوبی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۷ کفه نمکی برد سکن خراسان رضوی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۸ رویشگاه قرقات سنقز خراسان رضوی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۵۹ منظر طبیعی اخلمد خراسان رضوی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۰ درخت سرو کهنسال نوقات خراسان رضوی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۱ درخت سرو زربین کهنسال پیر سلی خوزستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۲ درخت چنار کهنسال دنیجرد مركزی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۳ درخت چنار کهنسال امام زاده قاسم روستای کهک مركزی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۴ درخت چنار کهنسال امام زاده قاسم شاهواروق مركزی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۵ درخت چنار کهنسال ششناور مركزی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۶ درخت چنار کهنسال وقف محله مركزی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۷ آبشار کمر دوغ كهگیلویه و بویراحمد ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۸ درخت سرو کهنسال لار كهگیلویه و بویراحمد ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۶۹ آبشار چکان لرستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۰ مجموعه تالاب های تنگ فنی لرستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۱ ژئوپارک قشم هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۲ غار نمکی۳N هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۳ چاهکوه هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۴ دره ستاره ها هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۵ خلیج دلفین ها هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۶ منطقه تخم گذاری لاک پشت ها (شیب دراز) هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۷ تالاب پرندگان دو کوهک هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۸ جزیره ناز هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۷۹ زیستگاه حشره خوار کوتوله هرمزگان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۰ آبشار شاهندشت مازندران ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۱ چشمه استخر پشت(دریاچه استخر پشت) مازندران ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۲ آبشار شارشار خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۳ چشمه آبگرم مهمانک خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۴ مجموعه درختان باغ چل گردو كردستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۵ چشمه معدنی باباگرگر كردستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۶ درخت بنه کهنسال یکه درخت خراسان جنوبی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۷ چشمه های قیر خوزستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۸ تشکوه خوزستان ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۸۹ درخت چنار کهنسال روستای زوارم خراسان شمالی ۱۳۹۰/۱۰/۰۸

۱۹۰ محدوده چشمه های آهکی توران پشت یزد ۱۳۹۳/۰۲/۳۱

۱۹۱ درخت گردو کهنسال چپانلو خراسان شمالی ۱۳۹۳/۰۳/۲۱

۱۹۲ درخت چنار کهنسال بش قارداش خراسان شمالی ۱۳۹۳/۰۳/۲۱

۱۹۳ درخت ارس کهنسال درتوم خراسان شمالی ۱۳۹۳/۰۳/۲۱

۱۹۴ چشمه قصر یعقوب فارس ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۱۹۵ مجموعه آبشار های شیرآباد گلستان ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۱۹۶ چشمه مرتضی علی خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۱۹۷ درخت سرو کهنسال تلخیک – زول خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۱۹۸ درخت سرو کهنسال زول خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۱۹۹ ابشار گزو مازندران ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۰ دریاچه شورمست مازندران ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۱ آبشار ارم مازندران ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۲ تل گز(نبکا) شهداد کرمان ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۳ بیابان لوت کرمان ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۴ منطقه حفاظت شده ارسباران آذربایجان شرقی ۱۳۹۳/۰۵/۲۹

۲۰۵ نرگس زارهای طبیعی بهبهان خوزستان ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۰۶ درخت ارس کهنسال روستای لطر قزوین ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۰۷ درخت چنار کهنسال سیردان قزوین ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۰۸ درختان کهنسال گردوی زواردشت قزوین ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۰۹ چمن سلطانیه (چمن زار سلطانیه) زنجان ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۱۰ درخت چنار کهنسال زهترآباد زنجان ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۱۱ درخت سرو کهنسال نوفرست خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۱۲ درخت چنار کهنسال زول خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۱۳ مجموعه درختان سرو کهنسال مهموئی خراسان جنوبی ۱۳۹۳/۸/۲۸

۲۱۴ آبشارهای دره گرم لرستان ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۱۵ دره شی زر لرستان ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۱۶ درخت چنار کهنسال کیذقان خراسان رضوی ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۱۷ تالاب چشمه سبز خراسان رضوی ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۱۸ گل فشان بلبلوک سیستان و بلوچستان ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۱۹ چاه نیمه های زهک سیستان و بلوچستان ۱۳۹۳/۹/۲۶

۲۲۰ درخت چنار کهنسال جوزک خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۱ درخت چنار کهنسال جربت خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۲ درخت سروکهنسال روستای ریزه خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۳ درخت چنار کهنسال شاه اجاق خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۴ درخت داغداغان کهنسال قره نوده خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۵ درخت ارس کهنسال پیربام خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۶ درخت چنار کهنسال بازخانه خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۷ درخت ارس کهنسال فتح آباد خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۸ درخت چنار کهنسال دهنه اجاق خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۲۹ درخت شاه توت کهنسال حصار خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۳۰ رویشگاه درختان ارس کهنسال آرچلی خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۳۱ درخت چنار کهنسال کلاته آقانبی خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۳۲ درخت چنار کهنسال دره حلقه زو درکش خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۳۳ درخت چنار کهنسال چشمه یعقوب خراسان شمالی ۱۳۹۳/۱۱/۸

۲۳۴ آبشار سرکند دیزج آذربایجان شرقی ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۳۵ غار هامپوپیل مراغه ذربایجان شرقی ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۳۶ غار دیبی یوخ گل آخور ذربایجان شرقی ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۳۷ آبشار اماو ایلام ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۳۸ غار آقامیر ایلام ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۳۹ درخت چنار کهنسال قلعه سام ایلام ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۰ زمین لغزه کبیر کوه ایلام ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۱ مجموعه درختان چنار سیاسرد چهارمحال و بختیاری ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۲ درختان کهنسال نارون سیاسرد چهارمحال و بختیاری ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۳ درختان کهنسال زیتون روستای وره زرد لرستان ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۴ کوه زندان سلیمان (دیو زندان ) آذربایجان غربی ۱۳۹۳/۱۲/۲۳

۲۴۵ سراب فش کرمانشاه ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۴۶ سراب دهلر (ماران) کرمانشاه ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۴۷ آبشار کبودوال گلستان ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۴۸ درختان مسیر شاه جوی بلده فردوس خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۴۹ کوه و دشت نرگسی(نرگس زار خوسف) خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۰ غار بتون (بتو) سرایان خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۱ مجموعه درختان کهنسال بیدخوگ خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۲ سروهای کهنسال مزدآباد خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۳ چنار کهنسال دشت بیاض خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۴ سروهای کهنسال خونیک گدار خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۵ چنار کهنسال مزد آباد خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۶ چنار کهنسال چشمه اکبری خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۷ چنار کهنسال بادامک خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۸ چنار های کهنسال پیرمردان شاه خراسان جنوبی ۱۳۹۴/۲/۱۹

۲۵۹ کوه تفتان سیستان و بلوچستان ۱۳۹۴/۳/۱۸

۲۶۰ چشمه آبگرم دلفان لرستان ۱۳۹۴/۴/۲۱

در راستای اقدامات میراث فرهنگی برای ثبت ملی میراث طبیعی اخیرا” یازده اثر طبیعی از استان‌های مختلف در فهرست آثار ملی قرار گرفت، تپه دهل زنان مروست، آبشار سفیده ندوشن ، درخت بنه کهنسال کمکوئیه ، تلماسه های صادق آباد ، چشمه‌های دره آب شور، درخت چنار کهنسال روستای باجگان، درخت چنار کهنسال چک چک، درخت چنار کهنسال گرمه اولیا، مجموعه سروهای کهنسال قبرستان گور کهنه، مجموعه چنارهای خورجان خرم بید، درخت چنار کهنسال مظفرآباد خرم بید در فهرست آثار ملی قرار گرفته است.

آیا بیابان لوت اولین اثر طبیعی کشورمان در فهرست یونسکو می‌شود؟

تپه دهل زنان مروست

این تپه در نواحی خشک و نیمه خشكی كه مسیر حركت ماسه توسط باد، با موانعی مانند تپه‌ها یا كوه‌ها برخورد می‌كند، در صورت تغذیه كافی، ممكن است تراكمی از ماسه در جهت باد یا در دامنه‌های پشت به باد تشكیل شود. در بعضی از مناطق مستعد ضخامت این رسوبات تا ۱۰۰ متر نیز می‌رسد ولی معمولا بین چند متر تا چند ده متر متغیر است. از نظر نوع و جهت حرکت در رابطه با مواضع مشخص (کشیدگی کوه) این تپه‌ها دو نوع هستند: تلماسه‌های صعودی یا بالا رو و تلماسه‌های نزولی یا ریزشی که اثر مذکور از نوع تلماسه‌های صعودی (بالارو) محسوب می‌شود. این اثر مربوط به هولوسن و دوره آخر کواترنر است، این تپه حدود دو سال پیش شناسایی شد و در نقطه صفر مرزی استان یزد و کرمان در بیست کیلومتری شهر مروست قرار دارد و مسیر منتهی به آن خاکی و البته در برنامه زیرسازی و آسفالت قرار دارد، این منطقه گردشگری شهر مروست شباهت زیادی به کوه ریک غربال بیز شهرستان مهریز دارد و می‌تواند باعث جذب گردشگران و همچنین محلی تفریحی برای اهالی شهرستان خاتم باشد.

آیا بیابان لوت اولین اثر طبیعی کشورمان در فهرست یونسکو می‌شود؟

آبشار سفیده ندوشن

این آبشار درحدود ۱۰ کیلومتری شرق شهر ندوشن، جاده‌ای خاکی منشعب از محور خضرآباد- ندوشن (جنب موسسه باربری شکاری) مشخص است. درست در نقطه توقف حرکت سواره، دره‌ای بسیار زیبا با شیبی تند در زیر پای مسافرین به چشم می‌خورد. نقطه ابتدای این دره که در طول یک مسیر نسبتاً طولانی حدود ۵/۲ کیلومتر و با شیبی تند به سوی شمال امتداد می‌یابد، آبشاری است که حاصل جریان یافتن آب حاصل از بارندگی به ویژه برف زمستان، در درون خلل و فرج لایه‌های سنگی آهکی موجود در منطقه و راه یافتن آن به سمت بیرون می‌باشد. این آبشار معروف به آبشار سفیده است. سفید بودن آب این آبشار بیشتر به دلیل وجود املاح آهکی موجود در آن است، لازم به توضیح است که چندی پیش فعالیت‌های معدنی در محدوده این آبشار حیات این اثر طبیعی را به خطر انداخته بود که با هوشیاری جمعی از جوانان ندوشن، شعله این فعالیت‌ها در محدوده آبشار خاموش شد.

درخت بنه کهنسال کمکوئیه

این درخت هم در فهرست میراث طبیعی ثبت شد، درختان کهنسال ایران نشانگر تاریخ، فرهنگ و هویت ملی- اسلامی ما محسوب می‌شوند. این درختان علاوه بر مهم‌ترین ذخایر ژنتیک کشور و در امر مدیریت احیای منابع طبیعی تجدیدشونده هستند. قطر درخت حدود ۱۹۱ سانتی متر است.

تلماسه‌های صادق آباد

در نواحی خشک و بیابانی برخی پدیده‌های ژئومورفولوژیکی با اشکال مختلف و بنا به شرایط محیط از جمله ارتفاع، عمل رسوب‌گذاری آب، فرسایش و رسوب‌گذاری بادی، تخریب شدید مکانیکی به ویژه در اثر نوسان شدید دما و پدیده‌های تبخیری دیده می‌شوند. این اشکال مختلف ناهمواری مربوط به دوره‌های مختلف زمین‌شناسی هستند.

چشمه‌های دره آب شور

شکل‌گیری چشمه‌های آهکی مورد مطالعه در نزدیکی روستای نیوک از دوران پلیوسن و مستور پلیوستوسن در دوران چهارم زمین‌شناسی است و در طول هزاران سال اشکال موجود در فرآیندی بسیار آهسته شکل گرفته‌اند. در این فرآیند آب‌های سطحی از منافذ موجود به اعماق زمین رفته و به دلایل مختلف گرم و مجددا به طرف سطح حرکت و به منظور خروج از اعماق به جستجوی شکستگی‌های زمین پرداخته و هرجا شرایط مناسب بوده با عبور از داخل فرج و شکستگی‌های سنگ‌های آهکی املاح کلسیم در آب حل و هر چه آب بیشتر در داخل سنگ‌ها حرکت می‌کند بر غلظت کلسیم محلول در آن افزوده می‌شود.

درخت چنار کهنسال روستای باجگان

این درخت کهنسال در نزدیکی ارس کهنسال باجگان قرار دارد. این درخت تک پایه و ماده بوده و از نظر ظاهری از سلامت خوبی برخوردار است. درخت دارای ۳ شاخه اصلی است. ارتفاع درخت ۲۵ متر، ارتفاع ناحیه تشکیل تاج۱۸/۲ متر، محیط یقه ۵/۷متر است.

آیا بیابان لوت اولین اثر طبیعی کشورمان در فهرست یونسکو می‌شود؟

درخت چنار کهنسال چک چک

یکی از شاخص‌ترین اِلمان‌های موجود در این مجموعه قدمتی برابر با تاریخ این زیارتگاه دارد این چنار است. این درخت تک پایه بوده، تنه آن به نسبت سالم است که دو شاخه فرعی آن با ریزش کوه شکسته شده است. ارتفاع درخت حدود ۲۳ متر و قطر یقه در مجموع ۴ متر است.

درخت چنار کهنسال گرمه اولیا

این درخت تک پایه بوده و قطر یقه درخت ۶۸۵ سانتی‌متر و در حال حاضر تاج درخت به طور کامل سالم بوده ولی تنه آن در اثر سن زیاد پوک و سوخته شده که منجر به خالی شدن آن گردیده است. توجه و اعتقادات خاصی به این آثار وجود دارد که در نگرش مردم این منطقه نیز این موضوع استثناء نمی‌باشد به طوری که وقتی زوج های جوان صاحب فرزند نمی‌شوند به آنجا رفته نذر و نیاز می‌کنند و دخیل بر شاخه‌های درخت می‌بندند.

مجموعه سروهای کهنسال قبرستان گور کهنه

مجموعاً سه سرو با میانگین سنی ۲۷۰ الی ۳۰۰ سال در محدوده قبرستان قرار دارد که اخیرا” ثبت ملی شده است.

مجموعه چنارهای خورجان خرم بید

این مجموعه شامل سه درخت چنار در کنار هم با قطر های ۵، ۱٫۸۴ و ۲٫۲ متر بوده که از شادابی خوبی برخوردار است. در نزدیکی شرق کوه‌های خورجان قرار گرفته است.

درخت چنار کهنسال مظفرآباد خرم بید

این درخت با قطر ۲٫۸۶ متر و سن تقریبی ۳۸۰ سال از درختان کهنسال شاخص استان است.

وسعت آثار باستانی و جاذبه‌های طبیعی امر حفاظت از میراث کشور را به مقوله‌ای تبدیل می‌کند که نیاز به برنامه‌ریزی و تلاش در سطح وسیع است، اگر هر یک از ما به عنوان یک ایرانی میراث فرهنگی را ثروت ملی خود تلقی کنیم، امر حفاظت آسانتر می‌شود و کمتر شاهد تخریب، سرقت و یا از بین رفتن تدریجی ثروت‌های بالقوه کشور هستیم، داشته‌هایی که با برنامه‌ریزی مناسب می‌تواند سهم بزرگی در توسعه اقتصادی جامعه داشته و در خودکفایی کشور موثر باشد.